Προστασία των μελισσών από κακή χρήση των γεωργικών φαρμάκων

Από την Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής ανακοινώνεται ότι σύμφωνα με την 165457/6557/29-07-1981 (άρθρο 1) Απόφαση Υπουργού Γεωργίας, απαγορεύεται η εφαρμογή μελισσοτοξικών φυτοπροστατευτικών προϊόντων (φυτοφαρμάκων) κατά τη διάρκεια της ανθοφορίας των καλλιεργειών.

Επίσης σύμφωνα με το με το άρθρο 45 του νόμου 4036/2012 σε όποιον χρησιμοποιεί γεωργικά φάρμακα χωρίς να τηρεί τα αναγραφόμενα στη συσκευασία ή την ετικέτα τους, επιβάλλεται πρόστιμο από τριακόσια (300) έως τριάντα χιλιάδες (30.000) ευρώ. Επιπλέον σύμφωνα με το άρθρο 46 του νόμου 4036/2012 σε όποιον αρνείται ή παρακωλύει τη διενέργεια ελέγχων από εξουσιοδοτημένα ελεγκτικά όργανα ή αρνείται την παροχή πληροφοριών ή παρέχει ψευδείς ή ανακριβείς πληροφορίες, επιβάλλεται φυλάκιση τουλάχιστον ενός (1) έτους.

Λαμβάνοντας ως δεδομένη την αναμενόμενη έναρξη της ανθοφορίας των εσπεριδοειδών στις πρώιμες περιοχές της Περιφερειακής Ενότητας Λακωνίας κατά το επόμενο δεκαήμερο και συνεκτιμώντας τις ανάγκες φυτοπροστασίας εφιστούμε την προσοχή στην χρήση γεωργικών φαρμάκων. Κυρίως πρέπει να έχουμε υπόψη ότι:

Κατά την περίοδο της πλήρους άνθησης ο ψεκασμός με φυτοφάρμακα δημιουργεί περισσότερα προβλήματα από εκείνα που λύνει. Κι αυτό επειδή πολλά φυτοφάρμακα, τα περισσότερα εντομοκτόνα είναι μελισσοτοξικά . Όταν λοιπόν ψεκάζουμε με αυτά κατά την άνθηση σκοτώνουμε τις μέλισσες και έχουμε διπλή ζημιά. Και την παραγωγή των ίδιων μελισσών χάνουμε και μειώνεται η φυτική παραγωγή (αναλόγως την καλλιέργεια) αφού για το δέσιμο των καρπών βασικός συντελεστής είναι η μέλισσα ως επικονιαστής.

Οι μέλισσες θανατώνονται: όταν πετούν μέσα σε νέφος ψεκαστικού υγρού ή σκόνης, όταν περπατούν σε επιφάνειες που ψεκάστηκαν με πολύ τοξικό εντομοκτόνο και όταν παίρνουν δηλητηριασμένη τροφή (νέκταρ) ή νερό.

Επεμβάσεις με σκόνες προκαλούν μεγαλύτερες ζημιές γιατί το φυτοφάρμακο βρίσκεται στον αέρα επί περισσότερο χρόνο από ότι τα υγρά διαλύματα.

Μετά τον ψεκασμό όταν τα φυτά είναι ακόμα βρεγμένα από το ψεκαστικό υγρό ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος. Μεγάλος κίνδυνος υπάρχει και όταν οι μέλισσες πάρουν νέκταρ στο οποίο υπάρχει εντομοκτόνο. Το νέκταρ περιέχει εντομοκτόνο όταν ψεκαστούν απευθείας τα άνθη. Υπάρχει περίπτωση όμως να έχει μεταφερθεί στο νέκταρ εντομοκτόνο με την κυκλοφορία των χυμών των φυτών όταν το εντομοκτόνο είναι διασυστηματικό.

Συμπερασματικά ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τις μέλισσες είναι ο ψεκασμός ή σκόνισμα κατά τις ώρες της μεγάλης κινητικότητας των μελισσών σε ανθισμένες καλλιέργειες ή σε ανθισμένα ζιζάνια.

Ακόμα και όταν ψεκάζουμε κατά την άνθιση με φυτοφάρμακα που θεωρούνται μη μελισσοτοξικά πάλι δημιουργούμε προβλήματα, δεδομένου ότι το ψεκαστικό υγρό μπορεί να ξεπλύνει τη γύρη. Ειδικότερα :

Στη Δενδροκομία σπανίως επέμβαση με φυτοφάρμακα πρέπει οπωσδήποτε να συμπέσει με πλήρη άνθηση της καλλιέργειας. Δεν επιτρέπονται ψεκασμοί στα εσπεριδοειδή με σκευάσματα που έχουν σήμανση στην ετικέτα τους για επικινδυνότητα στις μέλισσες, από τη στιγμή που το ποσοστό της ανθοφορίας (ανοιχτών λουλουδιών) φθάσει το 5-10%

Από το σημείο αυτό έναρξης της ανθοφορίας και μέχρι της ολοκλήρωσής της απαγορεύονται οι ψεκασμοί στην καλλιέργεια των εσπεριδοειδών με σκευάσματα που έχουν σήμανση στην ετικέτα τους για επικινδυνότητα στις μέλισσες.

Σε εξαιρετικές περιπτώσεις όταν υπάρχει σοβαρή προσβολή από αφίδες (μελίγκρες) και άλλες εντομολογικές προσβολές , οι παραγωγοί μπορούν να ψεκάζουν υπό προϋποθέσεις και με σκευάσματα που θα συστήσουν οι γεωπόνοι που προμηθεύονται τα γεωργικά φάρμακα .

Στους μελισσοκόμους υπενθυμίζουμε την υποχρέωσή τους σύμφωνα με την παρ. 3 της Υπουργικής Απόφασης που προαναφέραμε, για απομάκρυνση των μελισσοσμηνών από τις ανθισμένες καλλιέργειες σε περίπτωση ανάγκης εφαρμογής ψεκασμών. Σε περίπτωση που δεν τα απομακρύνουν φέρουν και την ευθύνη για τις ζημιές που θα υποστούν. Επιπλέον στα πλαίσια της καλής συνεργασίας των μελισσοκόμων με τους παραγωγούς η τοποθέτηση των μελισσοσμηνών σε αγροκτήματα θα πρέπει να γίνεται μετά από συνεννόηση με τον ιδιοκτήτη του κτήματος. Ακόμη για διευκόλυνση της επικοινωνίας, οι κυψέλες πρέπει να φέρουν τον κωδικό αριθμό που τους έχει χορηγηθεί μέσω του οποίου , μπορούν από τηλέφωνο στην ΔΑΟΚ να εντοπίσουν το τηλέφωνο του μελισσοκόμου.

Σας παρέχουμε τα ανωτέρω στοιχεία εν όψει της άνθησης των εσπεριδοειδών και για τα οποία κυρίως ισχύουν για την Περιφερειακή Ενότητα μας και παρακαλούμε για την ενημέρωση των παραγωγών των περιοχών σας. Ψεκασμοί στα εσπεριδοειδή όπου είναι αναγκαίο μπορούν να γίνονται από το στάδιο του κλειστού μπουμπουκιού και μέχρι την έναρξη της ανθοφορίας στο 5-10% των ανθέων .