Παρέμβαση για την αποζημίωση μεριδιούχων των Συνεταιριστικών Τραπεζών

Παρέμβαση βουλευτή Λακωνίας, Λεωνίδα Γρηγοράκου στην Ολομέλεια της Βουλής στο πλαίσιο του Κοινοβουλευτικού Ελέγχου σχετικά με την αποζημίωση μεριδιούχων των Συνεταιριστικών Τραπεζών

Πέμπτη, 24 Νοεμβρίου 2016

Ακολουθεί η δεύτερη με αριθμό 31/3-10-2016 ερώτηση δεύτερου κύκλου του Ανεξάρτητου Βουλευτή Λακωνίας κ. Λεωνίδα Γρηγοράκου προς τον Υπουργό Οικονομικών, σχετικά με την αποζημίωση μεριδιούχων των Συνεταιριστικών Τραπεζών.

Κύριε συνάδελφε, έχετε τον λόγο για δύο λεπτά.

ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΓΡΗΓΟΡΑΚΟΣ: Ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε.

Κύριε Υπουργέ, κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα αυτά που θα πω να τα δεχθείτε ως καλόπιστη κριτική στην αργοπορία τη δική σας, βέβαια, και της Κυβέρνησης, να απαντήσει εδώ και οχτώ μήνες στην ερώτησή μου. Καταλαβαίνω, όμως, ότι είναι μια ερώτηση που δεν θα μπορούσατε εύκολα να την απαντήσετε.

Όμως, θέλοντας να συνεχίσω και για τα παιδιά αυτά, που είπε ο κύριος Πρόεδρος, θέλω να αναφέρω το εξής: Οι επίκαιρες ερωτήσεις, κύριε Υπουργέ, έχουν θεσμοθετηθεί, όπως καταλαβαίνετε, για να γίνεται ένας έλεγχος στην Κυβέρνηση και έχουν κάποιο συγκεκριμένο σκοπό στα πλαίσια της Δημοκρατίας και του θεσμού του Κοινοβουλίου. Δηλαδή, έχουν την αναζήτηση, έχουν τη συζήτηση, τη διαβούλευση, έχουν την κριτική, τον αντίλογο, τον διάλογο, έχουν τον έλεγχο. Γι’ αυτό και σας κάνουμε την ερώτηση αυτή.

Η ερώτηση μου είχε κατατεθεί τον Φεβρουάριο του 2016, δηλαδή εδώ και οχτώ μήνες. Καταλαβαίνω ότι είναι δύσκολη ερώτηση. Γι’ αυτό δεν θα επεκταθώ πολύ. Θέλω, όμως, πραγματικά να μου απαντήσετε ουσιαστικά.

Μας παρακολουθούν πάρα πολλοί Έλληνες, κύριε Πρόεδρε, τώρα. Είναι ένα πάρα πολύ σημαντικό θέμα. Καταλαβαίνω ότι η Κυβέρνηση δεν μπορούσε να απαντήσει και γι’ αυτό αργοπόρησε να έλθει ο κύριος Υπουργός εδώ. Και όλα αυτά τα λέω καλόπιστα.

Κύριε Υπουργέ, εγώ κατέθεσα την ερώτηση στις 10 Φεβρουαρίου 2016 και αφορούσε το μείζον θέμα του προβλήματος της αποζημίωσης των καταθετών των συνεταιριστικών τραπεζών. Μέγα θέμα, κύριε Πρόεδρε! Αυτοί οι καταθέτες για να απολαύσουν υψηλότερα επιτόκια καταθέσεων, είχαν στραφεί σε τραπεζικά προϊόντα των συνεταιριστικών τραπεζών.

Όσον αφορά τα τραπεζικά στελέχη πρέπει να κάνουμε την κριτική μας, κύριε Υπουργέ, όλοι μας. Εγώ την κάνω την αυτοκριτική μου και κάνω και την κριτική μου για τα προηγούμενα χρόνια σχετικά με τον ρόλο που έπαιξαν τα τραπεζικά στελέχη και οι τράπεζες στην όλη κατάσταση που σήμερα η χώρα αντιμετωπίζει. Είναι για μια άλλη φορά, είναι πολύ σοβαρό το θέμα. Εσείς έχετε άποψη γι’ αυτά, αλλά όπως έχει άποψη και όλο το πολιτικό σύστημα της χώρας.

Ήταν ένα παιχνίδι, το οποίο ποτέ δεν μπορέσαμε να το ξεκαθαρίσουμε, κύριε Πρόεδρε και ποτέ δεν αποδόθηκαν ευθύνες στα στελέχη των τραπεζών και στους απλούς υπαλλήλους των τραπεζών, οι οποίοι βέβαια έπαιρναν εντολές από κάποια στελέχη πάνω από αυτούς.

Έτσι, λοιπόν, δεσμεύονταν τα μικρά στελέχη με εντολές των επάνω, των μεγάλων στελεχών, ότι δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος να βάλει κανείς τα χρήματά του -ενόψει βέβαια των υψηλότερων επιτοκίων- κι ότι αυτά τα λεφτά τους θα ήταν σίγουρα.

Μια από αυτές τις τράπεζες, η οποία έχει πληγεί πάρα πολύ και είναι πάρα πολλοί οι καταθέτες, είναι η Τράπεζα Πελοποννήσου. Όσοι είχαν καταθέσει τα χρήματά τους σε μεικτά τραπεζικά προϊόντα δεν μπορούν να πάρουν τις καταθέσεις τους, κύριε Υπουργέ, και το ξέρετε. Καταλαβαίνω ότι είναι δύσκολα τα πράγματα.

Εγώ, λοιπόν, κάνω την εξής ερώτησή και θέλω να μου απαντήσετε συγκεκριμένα: Μπορείτε να αλλάξετε με αναδρομική ισχύ το καθεστώς των συνεταιριστικών μεριδίων της τράπεζας, ώστε να θεωρούνται υπό προϋποθέσεις ως επένδυση και κατάθεση, και ώστε να είναι δυνατή η αποζημίωση, κύριε Υπουργέ, των ανθρώπων αυτών, οι οποίοι επένδυσαν χρήματα στις συνεταιριστικές τράπεζες;

Εγώ έχω ετοιμάσει, για να βοηθήσω, μια νομοθετική πρωτοβουλία, μια τροπολογία -την οποία έχω έτοιμη και θα την καταθέσω σε εσάς-, ούτως ώστε να εξαιρεθούν μικρομεριδιούχοι μέχρι τα 100.000 ευρώ. Πρέπει κάτι να γίνει γι’ αυτούς τους ανθρώπους. Σας είπα ότι μας παρακολουθούν πάρα πολλοί τώρα.

Έχουν προσφύγει στη δικαιοσύνη, κύριε Υπουργέ, αλλά, όπως ξέρετε, τα ελληνικά δικαστήρια -με όλο τον σεβασμό στη δικαιοσύνη και τον θεσμό- αργούν να πάρουν αποφάσεις και όλοι αυτοί οι άνθρωποι είναι επί ξύλου κρεμάμενοι.

Έτσι, λοιπόν, πιστεύω ότι το καλύτερο από εσάς, αν έχετε βέβαια την πολιτική βούληση, γιατί ξέρω ότι είναι μια δύσκολη η απόφαση, είναι η πρωτοβουλία της νομοθετικής ρύθμισης.

Σας ευχαριστώ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Σπυρίδων Λυκούδης): Ευχαριστώ, κύριε συνάδελφε.

Τον λόγο έχει ο Υπουργός Οικονομικών, κ. Ευκλείδης Τσακαλώτος για τρία λεπτά.

ΕΥΚΛΕΙΔΗΣ ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΣ (Υπουργός Οικονομικών): Κύριε συνάδελφε, ουσιαστικά βάζετε δύο θέματα, όπως καταλαβαίνω εγώ την ερώτηση.

Το πρώτο θέμα έχει σχέση με τι πληροφορίες έδωσαν οι τράπεζες όταν ζητούσαν από εμένα, από εσάς να βάλουμε ένα μερίδιο. Αυτό είναι μεγάλο ζήτημα γενικώς στην Ευρώπη. Θα έχετε παρακολουθήσει ότι έχουν γίνει πάρα πολλές δίκες που έχουν κερδίσει άνθρωποι που πήγαν είτε εναντίον ασφαλιστικών ταμείων είτε εναντίον τραπεζών, όπου είπαν στο δικαστήριο ότι μας είπαν συγκεκριμένα πράγματα για το τι είναι αυτό το επενδυτικό πακέτο που αγοράζω και έδωσαν και ασφαλιστικές εταιρείες και τράπεζες λάθος πληροφόρηση για το τι είναι. Αυτό είναι το ένα ζήτημα.

Άρα, κατά την δική μου άποψη, πρέπει να εξετάσουμε αν το δικό μας νομικό πλαίσιο -και ίσως πρέπει να το συζητήσω κι εγώ με το Υπουργείο Δικαιοσύνης- καλύπτει αυτούς τους ανθρώπους σε περίπτωση που μια τράπεζα, μια ασφαλιστική εταιρεία δώσει λάθος πληροφόρηση για το τι είναι αυτό το πακέτο. Πρέπει να μπορεί να πηγαίνει στα δικαστήρια και να παίρνει αποζημίωση και γρήγορα όπως γίνεται σε ευρωπαϊκές χώρες.

Συμφωνώ επίσης, με αυτό που είπατε, αυτό που λένε στην Βρετανία «slow justice is no justice», δηλαδή ότι η δικαιοσύνη που αργεί δεν είναι δικαιοσύνη.

Τώρα, το δεύτερο κομμάτι της ερώτησής σας -νομίζω ότι στο πρώτο συμφωνούμε- είναι αν μπορούμε εμείς τα μερίδια, κατά κάποιο τρόπο, να τα αντιμετωπίσουμε σαν να είναι καταθέσεις. Και όπως προστατεύονται οι καταθέσεις από το σύστημα εγγυήσεων των καταθέσεων, 100.000 ευρώ ανά τράπεζα, να μπορεί να γίνει και γι’ αυτό.

Δυστυχώς, η Οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που την ενσωματώσαμε εμείς στη Βουλή, η 4370/2016, δεν μας το επιτρέπει. Δηλαδή λέει ότι τα μερίδια δεν είναι σαν τις καταθέσεις, είναι σαν τις μετοχές.

Και όπως ξέρετε, στη σειρά κουρέματος πάντα όταν γίνεται μια εκκαθάριση, όταν υπάρχει ένα πρόβλημα –και αυτό υπάρχει και με το καινούριο σύστημα του bail–in-, οι μετοχές είναι από τις πρώτες που κουρεύονται, έχουν δηλαδή την πρώτη σειρά.

Δηλαδή το ευρωπαϊκό πλαίσιο λέει ότι αυτό που μου ζητάτε δεν γίνεται. Λέει ότι το μερίδιο δεν είναι κατάθεση, το μερίδιο είναι σαν μετοχή. Είναι σαν μια μικροεπένδυση και αυτό είναι αρκετά δεσμευτικό, όπως καταλαβαίνετε, για να μπορούμε να κάνουμε κάτι σχετικά με το δεύτερο σκέλος της ερώτησης. Νομίζω, όμως, ότι παραμένει σημαντικό να συζητήσουμε το πρώτο σκέλος της ερώτησης.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Σπυρίδων Λυκούδης): Ευχαριστώ, κύριε Υπουργέ.

Ο συνάδελφος κ. Γρηγοράκος τον λόγο για τρία λεπτά.

ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΓΡΗΓΟΡΑΚΟΣ: Κύριε Υπουργέ, καταλαβαίνω ότι είναι κάτι δύσκολο και δεν μπορείτε να απαντήστε τώρα στον κοινοβουλευτικό έλεγχο. Εγώ, όμως, έχω να κάνω συγκεκριμένες προτάσεις: Να αντιμετωπιστούν αυτοί οι καταθέτες, όπως αντιμετωπίστηκε η AΣΠΙΣ. Όπως κάναμε τότε τη ρύθμιση για τις μετοχές της ΑΣΠΙΣ, να δούμε αν μπορεί να γίνει και τώρα με αυτόν τον τρόπο.

Άρα, η πρότασή μου είναι καλόπιστη, καλοπροαίρετη και πολιτική. Νομίζω, κύριε Υπουργέ, ότι αν έχετε τον χρόνο, πρέπει συντόμως να καλέσετε αυτούς τους καταθέτες, για να δείτε μέχρι πού φτάνει αυτό το πρόβλημα –γιατί το πρόβλημα είναι πολύ μεγάλο- και να πάρετε μια απόφαση.

Εγώ σας είπα ότι έχω έτοιμη την τροπολογία, την οποία θα σας καταθέσω, για να σας βοηθήσει. Είναι έτοιμη η τροπολογία. Την έχω συζητήσει με συναδέλφους που γνωρίζουν από αυτά τα θέματα και την έχω ετοιμάσει για να σας τη δώσω.

Από εκεί και πέρα, πιστεύω ότι είναι ένα μείζον πολιτικό θέμα, όπως είπατε όχι μόνο της Ελλάδας, αλλά και του ευρωπαϊκού κεκτημένου, το κατά πόσο οι τράπεζες ενημερώνουν σωστά κατά πόσο αντιμετωπίζουν τους πολίτες με ισονομία, με την ίδια πληροφόρηση και ποιοι είναι αυτοί οι οποίοι, κύριε Υπουργέ –κάποια στιγμή και στην Ελλάδα πρέπει να μάθουμε-, έδιναν λάθος πληροφόρηση, έβαζαν τους συμπολίτες μας και έπαιρναν κάποιες μετοχές διαφόρων τραπεζών και διαφόρων άλλων ιδρυμάτων και ασφαλιστικών ταμείων, αλλά τελικά αυτές οι πληροφορίες ήταν ψευδείς πληροφορίες, με αποτέλεσμα να εξαπατήσουν πολλούς Έλληνες καταθέτες.

Νομίζω ότι έχουν χάσει αρκετοί τα λεφτά τους. Μερικοί είναι αξιόλογοι άνθρωποι, είναι επιχειρηματίες της αγοράς, οι οποίοι έχουν έρθει σε δεινή θέση από τη στιγμή που εσείς δεν έχετε πάρει την πρωτοβουλία να δείτε τι θα γίνει με αυτούς τους ανθρώπους. Πιστεύω ότι θα το δείτε καλόπιστα και θα τους καλέσετε να συζητήσετε μαζί τους.

Σας καταθέτω την τροπολογία.

Ευχαριστώ.

(Στο σημείο αυτό ο Βουλευτής κ. Λεωνίδας Γρηγοράκος καταθέτει για τα Πρακτικά την προαναφερθείσα τροπολογία, η οποία βρίσκεται στο Αρχείο του Τμήματος Γραμματείας της Διεύθυνσης Στενογραφίας και Πρακτικών της Βουλής)

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Σπυρίδων Λυκούδης): Ευχαριστούμε, κύριε συνάδελφε.

Ο κύριος Υπουργός έχει τον λόγο.

ΕΥΚΛΕΙΔΗΣ ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΣ (Υπουργός Οικονομικών): Τρία σύντομα σχόλια.

Το πρώτο είναι ότι δεν θα πω τίποτα παραπάνω γι’ αυτό που είπατε για τις τράπεζες και την πληροφόρηση, γιατί κατανοώ ότι έχουμε πλήρη συμφωνία γι’ αυτό το θέμα. Άρα, δεν υπάρχει λόγος να κάνω σχόλιο.

Το δεύτερο σημείο είναι ότι εξυπακούεται ότι θα κοιτάξω την τροπολογία και λύσεις και να δούμε τι περιθώρια έχουμε. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία γι’ αυτό.

Το τρίτο σύντομο σχόλιο είναι ότι στην Κυβέρνησή μας είμαστε πεισμένοι ότι ένα καινούριο κύμα συνεταιριστικών τραπεζών είναι συστατικό στοιχείο της αναπτυξιακής μας πολιτικής. Οι συνεταιριστικές τράπεζες έχουν πολλά πλεονεκτήματα. Βεβαίως, πρέπει να το σχεδιάσουμε από την αρχή, να έχουν καλύτερη εταιρική διακυβέρνηση. Δεν μιλάω για κάποια συγκεκριμένη, αλλά λέω ότι υπήρχαν συνεταιριστικές τράπεζες που δεν είχαν καλή εταιρική διακυβέρνηση.

Έχουν, όμως, πολλά πλεονεκτήματα. Για παράδειγμα οι εμπορικές τράπεζες έχουν πάρα πολύ την τάση να δανείζουν προκυκλικά. Τι σημαίνει προκυκλικά; Ότι δανείζουν άφθονα όταν η οικονομία πάει καλά και κλείνουν την τάπα τελείως όταν τα πράγματα δεν πάνε καλά.

Γι’ αυτόν τον λόγο θέλω να σας ενημερώσω ότι είμαστε σε μια επικοινωνία με τα spärkassen της Γερμανίας, που είναι ένα αρκετά πετυχημένο μοντέλο, για να δούμε πώς μπορούμε να υπάρξει ένα καινούριο κύμα συνεταιριστικών τραπεζών, για να βοηθήσουν το αναπτυξιακό σχέδιο στο μέλλον.

Ευχαριστώ πολύ.