Ομιλία Λεωνίδα Γρηγοράκου: «Προτίθεστε να ανοίξετε το χωροταξικό του Καλλικράτη;»
Τρίτη, 21 Μαρτίου 2017
Δευτέρα, 20 Μαρτίου 2017
ΠΡΩΤΟΛΟΓΙΑ:
Λεωνίδας Γρηγοράκος: Ευχαριστώ πολύ, κυρία Πρόεδρε.
Κύριε Υπουργέ, καλόπιστα κάναμε την ερώτηση, γιατί στις 20 Δεκεμβρίου ο Πρωθυπουργός είχε πάει στην Κρήτη και είπε επί λέξει, ότι θα προχωρήσει σε αλλαγές στον Καλλικράτη, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι δυσλειτουργίες του.
Και επειδή, κύριε Υπουργέ, «των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν μαγειρεύουν», ήρθαμε εδώ για να μας πείτε τις απόψεις σας, γιατί ακούγαμε αυτές τις ημέρες διάφορες απόψεις και αυτές οι απόψεις ήταν συγκεκριμένες και στοχευμένες μόνο ως προς την αλλαγή της εκλογιμότητας των δημάρχων και της τοπικής αυτοδιοίκησης. Εγώ δεν άκουσα καμία άλλη πρόταση.
Είμαστε ανοιχτοί σε κάθε μεταρρυθμιστική πρόταση, η οποία θα είναι συνολική, αλλά την οποία πριν τη φέρετε εδώ θα έχουμε συζητήσει και εμείς. Δεν θα έρχεστε μετά μόνοι σας εδώ και θα ζητάτε, να σας στηρίξουμε. Αυτό ξεχάστε το!
Εξάλλου, αυτό έχετε πάθει με την αξιολόγηση αυτές τις ημέρες. Γιατί υπάρχει βέβαια, μια γενική αίσθηση και εσείς μιλήσατε για εκατόν ογδόντα ψήφους και άλλοι συνάδελφοι Βουλευτές έχουν κάνει διάφορες προτάσεις, για το πώς θα ξεπεράσουμε την κρίση. Γιατί η κρίση είναι μεγάλη και χρειάζεται συναίνεση, που βέβαια κάποτε, πριν τρία χρόνια, αυτή η λέξη ήταν αλλεργικό σοκ για εσάς. Όταν μιλούσαμε για συναίνεση και σας ζητούσαμε κάτι, ήσασταν απέναντι. Η πόρτα ήταν κλειστή και υπήρχε τοίχος!
Όμως, κύριε Υπουργέ, οι δυσμενείς εξελίξεις στην οικονομία δείχνουν, ότι πάμε ολοταχώς προς τα πίσω, ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε δυσχερέστατη θέση και ότι αυτή η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ στερείται ενός σχεδίου εξόδου από την κρίση. Γιατί είναι λίγο ριζοσπαστική, είναι λίγο αντικαπιταλιστική, έχετε τις δικές σας προσωπικές ιδέες, υπάρχει μια Αριστερά, υπάρχει ένα κομμάτι του κόμματος που έχει ευρωπαϊκή αντίληψη, έχετε μπόλικο λαϊκισμό, έχετε και εθνικισμό.
Και βέβαια, το πιο ξεχωριστό από όλα είναι ότι-δεν το είδα, δεν το διαπίστωσα στη συζήτηση σήμερα, είδα ότι ήσασταν πολύ προσεκτικός σε αυτά που είπατε- υπάρχουν Υπουργοί που έχουν μια καθεστωτική αντίληψη ως προς τη Δικαιοσύνη, ως προς τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Θέλουν τη χειραγώγηση του κράτους. Ελπίζω, ότι δεν θέλετε τη χειραγώγηση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Τέλος πάντων, αυτό το τελευταίο χρονικό διάστημα σε δυο νομοσχέδια, στα οποία ήμουν εισηγητής εγώ είδα ένα μεγάλο «κύμα» ρουσφετιών και πελατειακών σχέσεων.
Σε αυτό, αγαπητέ κύριε Υπουργέ, εμείς στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και ιδιαίτερα σε ένα μεταρρυθμιστικό σχέδιο, τον «Καλλικράτη» -που ακολούθησε μια άλλη μεγάλη μεταρρύθμιση του Αλέκου Παπαδόπουλου, τον «Καποδίστρια»- τουλάχιστον όσο οι δυνάμεις μας, μας αναλογούν, θα είμαστε απέναντι.
Και θα είμαστε απέναντι, γιατί τώρα δυο χρόνια –ξέρετε, έχουν περάσει δυο χρόνια, κύριε Υπουργέ, δεν είστε νέοι πια- οι σχέσεις σας με την Αυτοδιοίκηση παραμένει ψυχρές. Παρακολουθείτε γεγονότα. Και βέβαια, αν θέλει κάποιος να το εξηγήσει αυτό, γίνεται γιατί είναι κάτι ξένο με εσάς. Δεν έχουμε δει ούτε στα συνέδριά σας τις προτάσεις σας. Ζητούσατε προηγουμένως από τον κ. Κεγκέρογλου, να σας πει τις προτάσεις μας.
Εγώ θα σας τις πω τις προτάσεις μας. Τις δικές σας δεν άκουσα να μας πείτε. Εσείς είστε κυβέρνηση. Εμείς εσάς θα ακούμε. Τις δικές μας, όταν έρθουμε στην εξουσία και αν ξαναγίνουμε ποτέ εξουσία, θα σας τις πούμε, ή η Νέα Δημοκρατία, όταν έρθει, θα μας τις πει.
Όμως, εγώ θέλω σήμερα από εδώ, όταν μπείτε στη δευτερολογία σας, να μου πείτε τι θα κάνετε, τι σκέφτεστε να κάνετε. Εγώ σε αυτό ήθελα να μου απαντήσετε σήμερα. Εξάλλου, αυτό σας ζητάει και ο συνάδελφος.
Δυο χρόνια, λοιπόν, το παραμικρό βήμα δεν έγινε, ούτε σε περιφερειακό ούτε σε τοπικό επίπεδο.
Μοναδικό σας μέλημα, κύριε Υπουργέ, είναι πώς θα ελέγξετε και θα χειραγωγήσετε τον θεσμό της αποκέντρωσης. Έχετε φτιάξει μια επιτροπή, στην οποία σας «έκλεισαν την πόρτα» οι δυνάμεις της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Έχετε στραμμένο το βλέμμα σας στις πελατειακές σχέσεις -αυτή την εντύπωση δίνετε- και σε κομματικές εξαρτήσεις.
Εάν αυτή τη στιγμή αποτιμήσει κάποιος την παρουσία σας στην Τοπική Αυτοδιοίκηση τα δυο χρόνια –που είναι ένας ζωντανός χώρος η Τοπική Αυτοδιοίκηση, οι δήμοι και οι περιφέρειες- θα διαπιστώσει έλλειμμα το οποίο είναι πρωτοφανές. Και ξέρετε τι κάνετε, το οποίο είναι πολύ επικίνδυνο και κάνει «τζιζ», γιατί ακόμη είναι πολύ νωρίς να αξιολογηθεί ο «Καλλικράτης»; Προσπαθείτε, να υποδαυλίσετε τοπικιστικές αντιθέσεις και αντιδράσεις, προκειμένου να «βάλετε κάποιο χέρι» στον «Καλλικράτη».
Εγώ πιστεύω, ότι ο «Καλλικράτης» χρειάζεται ακόμη χρόνια, για να μπορέσουμε, να τον αξιολογήσουμε. Ήταν μια πολύ μεγάλη μεταρρύθμιση. Ήσασταν και σε αυτή απέναντι. Μπήκε στη ζωή των Ελλήνων, έχει μπει στην πολιτική ζωή των Ελλήνων, έχει μπει στο DNA των Ελλήνων, έχουμε δώσει μεγάλες δυνατότητες στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Πρέπει, να δώσουμε ακόμη περισσότερες, αλλά με μέτρο. Πρέπει, να είμαστε πάρα πολύ προσεκτικοί και συνετοί στις συζητήσεις, που θα κάνουμε στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Το μόνο που θα σας πω είναι, ότι τη σχέση του δικού μας κόμματος με την Τοπική Αυτοδιοίκηση τη γνωρίζετε. Εμείς αφήσαμε ένα «αποτύπωμα». Μακάρι, να αφήσουν και οι άλλες πολιτικές δυνάμεις «αποτύπωμα». Θα είναι για το καλό του τόπου. Εμείς κάναμε πράξεις αυτά που λέγαμε. Θέλουμε και από εσάς να τα κάνετε πράξεις.
Εγώ, όμως, θέλω να σας πω κάτι, κύριε Υπουργέ. Πριν από χρόνια άκουσα τον Ρουτέλι –τον θυμάστε τον Ρουτέλι, τον Δήμαρχο της Ρώμης, ο οποίος ήταν εκεί στα θέματα της Κεντροαριστεράς «Μαργαρίτα», μετά τον έκανε ο Πρόντι, αν θυμάμαι καλά, Υπουργό Πολιτισμού- να υποστηρίζει τη μεταφορά πληθώρας αρμοδιοτήτων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Είπε, όμως –και κατάλαβα μετά- ότι αυτό ήταν το θερμοκήπιο του «μπερλουσκονισμού». Θυμηθείτε τι έγινε στην Ιταλία πριν από την «Ελιά» και με τον Μπερλουσκόνι μετά.
Όταν, λοιπόν, εγώ το είχα ακούσει τότε –εδώ, στη Βουλή ήμουν- είχα πει «να δεις, ότι αυτά που λέει ο Ρουτέλι μάλλον είναι υπερβολές».
Εγώ, όμως, λέω ότι δεν είναι υπερβολές, κύριε Υπουργέ. Θα θυμίσω σε όλους εδώ ότι, όταν έχασε το δημοψήφισμα ο Ρέντσι, ένα από τα ερωτήματα που είχε συμπεριλάβει ήταν η επιστροφή των αρμοδιοτήτων από την αυτοδιοίκηση στην κεντρική διοίκηση, γιατί είχε κάνει πολύ μεγάλα βήματα, είχε δώσει πολύ μεγάλη εξουσία στην τοπική αυτοδιοίκηση.
Εμείς, λοιπόν, πιστεύουμε –και η κ. Γεννηματά έκανε μια καλή εισήγηση, για την τοπική αυτοδιοίκηση, όπως είπατε, προχθές σε ημερίδα που είχαμε- πως όλα αυτά που θα γίνουν, πρέπει να γίνουν με διακομματική συναίνεση και όχι μέσω μιας επιτροπής, στην οποία έχετε βάλει κάποιους δικούς σας ανθρώπους και η οποία είναι μονοτασική. Ειδικά στα μεγάλα θέματα θα πρέπει, να είμαστε γενναιόδωροι, πάρα πολύ προωθημένοι, μεταρρυθμιστές και ανατρεπτικοί.
Εγώ περιμένω στη δευτερολογία σας, να ακούσω το δικό σας πρόγραμμα για την τοπική αυτοδιοίκηση.
Σας ευχαριστώ πολύ.
ΔΕΥΤΕΡΟΛΟΓΙΑ
Λεωνίδας Γρηγοράκος: Ευχαριστώ πολύ, κυρία Πρόεδρε.
Κύριε Υπουργέ, αποδεδειγμένα, λοιπόν, εμείς έχουμε προτάσεις. Και έχουμε προτάσεις τις οποίες καταθέτουμε, κυρία Πρόεδρε, στη Βουλή και ο κ. Κεγκέρογλου και εγώ και δεν «στρίβουμε διά του αρραβώνος», κάθε φορά που είμαστε στα δύσκολα, με το να φέρνουμε στο προσκήνιο του ελληνικού Κοινοβουλίου τα σκάνδαλα και τις Εξεταστικές Επιτροπές.
Θα περιμένω, λοιπόν, να ακούσω κι εγώ τις προτάσεις. Εγώ θα τις κάνω τώρα. Να δω τι προτάσεις έχει ο κύριος Υπουργός, διότι μας ρώτησε για προτάσεις. Αν και ο ίδιος έπρεπε, να κάνει τις προτάσεις κι εμείς να αντιπαρατεθούμε.
Εμείς πιστεύουμε στην αναβάθμιση του θεσμού της Αυτοδιοίκησης, της περιφερειακής και της τοπικής. Σας το είπα με συγκεκριμένα παραδείγματα. Δεν θα αναφερθώ στη συνάδελφο, γιατί προηγουμένως η συνάδελφος του ΣΥΡΙΖΑ έκανε μια κριτική για το ΠΑΣΟΚ, για όλα αυτά που έγιναν τα προηγούμενα χρόνια, για «Καποδίστρια», για «Καλλικράτη». Ας φύγουμε από όλα αυτά και τα χωροταξικά.
Εγώ πιστεύω ότι η περιφέρεια είναι ο «συνδετικός κρίκος». Έχουμε κάνει μεγάλα άλματα. Θα πρέπει, λοιπόν, να αποκεντρώσουμε πολύ περισσότερο το κράτος στην περιφέρεια. Γιατί η περιφέρεια μπορεί, να είναι το πραγματικό αντίβαρο απέναντι σε ένα υπερτροφικό, στρεβλό, αναποτελεσματικό κράτος, που μας έφερε σήμερα εδώ. Όμως κι αυτήν την περιφέρεια, που σήμερα την έχουμε και πιστεύουμε, ότι είναι η «ατμομηχανή» όλων των παραγωγικών και οικονομικών δραστηριοτήτων, πρέπει να τη δούμε πάλι από την αρχή, διότι το μοντέλο το σημερινό με την τεχνολογία, με την επιστήμη, με την πάρα πολύ γρήγορη εξάπλωση της πληροφορίας πιθανόν, να έχει ξεπεραστεί. Έτσι, λοιπόν, πιστεύουμε ότι μπορούμε όλοι μαζί να βρούμε ένα καινούργιο μοντέλο.
Εμείς υποστηρίζουμε, κύριε Υπουργέ, ότι πρέπει να εκσυγχρονίσουμε, να μεταρρυθμίσουμε και να αποκεντρώσουμε την υπάρχουσα κεντρική διοίκηση. Πρέπει, να γίνει αυτό οπωσδήποτε, αν θέλουμε να πάμε μπροστά. Εμείς πιστεύουμε ότι αυτό το ανίκανο, υπερτροφικό και σπάταλο κράτος -κάνουμε την αυτοκριτική μας, γιατί συμβάλαμε κι εμείς σΆ αυτό- οδήγησε τη χώρα στην κρίση. Από τη στιγμή, λοιπόν, που το έχουμε εξακριβώσει αυτό και μΆ όλα αυτά που έχει υποστεί ο τόπος -αναλαμβάνουμε τις ευθύνες μας- πιστεύω, ότι πρέπει να ανατοποθετηθούμε και να αναθεωρήσουμε τις προγενέστερες επιλογές μας προς το καλύτερο και μπορούμε να το κάνουμε.
Δεν σας κρύβω, ότι ως ΠΑΣΟΚ εμείς έχουμε κάνει την αυτοκριτική μας Και σήμερα εδώ πάλι αυτοκριτική κάνουμε. Εμείς δεν είμαστε οι θιασώτες του κρατισμού. Κάποια στιγμή είπαμε «ας μπει και ο ιδιωτικός τομέας στο πλαίσιο της σύμπραξης του κράτους με τον ιδιωτικό τομέα», όμως κι εμείς αντιταχθήκαμε σε επιλογές, τις οποίες ο κύριος Υπουργός και μια ομάδα από τον ΣΥΡΙΖΑ συνεχίζουν ακόμη, να αντιπαλεύουν. Εμείς πήγαμε και είπαμε τότε «όχι στον ΟΛΠ», όμως αλλάξαμε μετά, γιατί ξέρουμε ότι κάναμε κακό στον τόπο.
Έτσι, λοιπόν, πιστεύουμε ότι με την εμπειρία που έχουμε συλλέξει, κυρία Πρόεδρε, μπορούμε, να γίνουμε πιο τολμηροί όλοι μας και μπορούμε να κάνουμε πολλά πράγματα που θα ενδυναμώσουν τον θεσμό της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Έτσι, λοιπόν, πρέπει να βρούμε μια θεσμική συμμετρία μεταξύ της κρατικής διοίκησης και της πρωτοφανούς υστέρησης που είδαμε στους δήμους τα τελευταία χρόνια. Θα πρέπει να μεταφέρουμε αρμοδιότητες, αλλά αυτές τις αρμοδιότητες, όπως είπα και στην πρωτολογία μου, δεν πρέπει να τις μεταφέρουμε αλόγιστα, γιατί αν κάνουμε κάτι τέτοιο, ελλοχεύει ο κίνδυνος η Αυτοδιοίκηση όχι μόνο να γίνει καρικατούρα των υπαρχόντων κρατικών δομών, όπου το κράτος σήμερα δεν δουλεύει, αλλά και να τις ξεπεράσει. Φανταστείτε -και εδώ είναι το καίριο θέμα, γιΆ αυτό σας λέω ότι εμείς κάνουμε προτάσεις- τι θα γινόταν αυτή τη συγκεκριμένη περίοδο με την κρίση, αν είχαμε παραχωρήσει τη χρήση γης στους δήμους.
Θέλω να τελειώσω την ομιλία μου λέγοντάς σας το εξής: Στα νέα προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα, εσείς είχατε πει, ότι θα καταργήσετε τον ΕΝΦΙΑ. Εμείς λέμε, ότι μια σοσιαλδημοκρατική πρόταση που ενσαρκώνει ένα ισχυρό και ανθεκτικό κοινωνικό μοντέλο στους δήμους είναι η επανεξέταση της φορολογίας της ακίνητης περιουσίας, να μεταφερθεί στην Αυτοδιοίκηση. Υπάρχουν, λοιπόν, σημαντικές δυνατότητες κι εμείς κάναμε συγκεκριμένες προτάσεις και θα κάνουμε και άλλες για την εξεύρεση πόρων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αρκεί να μη θέλουμε να υποκαταστήσουμε το κράτος, γιατί αν θέλουμε να υποκαταστήσουμε το κράτος πάλι από την αρχή, πάλι αρνητικές πλευρές θα δούμε και πάλι σκιερές πλευρές του συστήματος θα βρούμε.
Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, εγώ πιστεύω, ότι η έξοδος από την κρίση δεν θα έλθει με την εμμονή μας, να ακολουθούμε τα μνημόνια για να κάνουμε μια δημοσιονομική εξυγίανση. Ειδικά γιΆ αυτόν τον τομέα που είναι μπροστάρης στις μεταρρυθμίσεις και με τον οποίο μπορεί, να προχωρήσει η ελληνική κοινωνία, γιατί οι δήμοι και οι κοινότητες είναι το «κύτταρο» της ελληνικής κοινωνίας, απαιτούνται βαθιές διαρθρωτικές αλλαγές και μεταρρυθμίσεις και στη διοίκηση και στην Αυτοδιοίκηση, διαφορετικά αν συνεχίσουμε να σκεφτόμαστε όλοι έτσι, ανακυκλώνουμε τα αδιέξοδά μας και η χώρα θα συνεχίσει να ακολουθεί τον πεπατημένο δρόμο προς την καταστροφή.
Χρειάζεται, λοιπόν, θάρρος, χρειάζονται ιδέες και πάνω απΆ όλα χρειάζεται ένας ανατρεπτικός πολιτικός λόγος που μέσα του θα έχει το «κύτταρο» της μεταρρύθμισης.